مقایسه اثرات روش های مختلف کم آبیاری از طریق اعمال رژیم های مختلف شوری بر مشخصات فیزیکی ریشه به روش عکس برداری در گیاه لوبیا چشم بلبلی

کمبود آب شیرین، پیشروی آب شور دریاها و متعاقب آن شور شدن خاک زراعی از تهدیدهای اساسی برای بقاء تمدن بشری و اکوسیستم طبیعی به شمار می رود. به منظور بررسی اثرات شوری و مقایسه روش های کم-آبیاری (di) و آبیاری ناقص ریشه (prd)، بر خصوصیات فیزیکی ریشه گیاه لوبیا چشم بلبلی از طریق اعمال استرس شوری، تحقیقی در گلخانه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار و تحت کشت هیدروپونیک انجام شد. تیمارها عبارت بودند از 1- آبیاری بدون تنش (ws) یا آبیاری کامل (fi) به عنوان شاهد (که دارای ec=0/8 mmhos/cm بود)، 2- di1 یا ds1 که در آن، کل ریشه در محلول با ec=2/3 mmhos/cm قرار داشت، 3- di2 یا ds2 که در آن، کل ریشه در محلول با ec=3/6 mmhos/cm قرار داشت، 4- prd1 یا prs1 که در طی آن یک طرف ریشه در محلول بدون تنش شوری و طرف دیگر در محلول با ec=2/3 mmhos/cm قرار داشت (این رژیم ها با تناوب هفتگی تغییر می کرد)، 5- prd2 یا prs2 که در طی آن یک طرف ریشه در محلول بدون تنش شوری و طرف دیگر در محلول با ec=3/6 mmhos/cm قرار داشت (این رژیم ها با تناوب هفتگی تغییر می کرد). از محیط کشت هوگلند برای کشت گیاهان در سیستم هیدروپونیک استفاده شد. برای بررسی خصوصیات فیزیکی ریشه، 16 مرحله عکسبرداری از ریشه به مدت 45روز بعد از اعمال تیمار انجام پذیرفت و قطر، طول، مساحت و حجم ریشه اندازه گیری گردید. بررسی ها و محاسبات آماری در نرم افزار sas نشان داد که میزان رشد قطر ریشه بر اثر تیمارهای گوناگون، اختلاف معنی داری با هم نداشت، اما این تیمارها بر رشد طول ریشه و متعاقب آن بر رشد مساحت و حجم آن اثر معنی داری داشت. شوری بر رشد ریشه تاثیر منفی داشت به طوری که بالاترین میزان رشد طول، مساحت و حجم به تیمار شاهد اختصاص داشت و کمترین آن مربوط به prd2 بود. با توجه به این که، محیط کشت با میزان ec=3/6 mmhos/cm، در هر دو تیمار di و prd رشد ریشه ها را به شدت کاهش داد، این میزان ec برای رشد لوبیا چشم بلبلی توصیه نمی گردد.